EST BV: Ons verhaal

Wij hebben het Dagblad van het Noorden met stukken duidelijk gemaakt dat er geen sprake is van valsheid in geschrifte, het ontvangen van subsidiegelden of welke andere strafbare feiten dan ook. Ook hebben wij het DvhN de brief gestuurd die wij hebben ontvangen van mr. Tieks (Docent Strafrecht RuG), die in de artikelen wordt aangehaald (hier te downloaden). Mr. Tieks reageerde als volgt op onze vraag, hoe zijn citaten in de artikelen terecht waren gekomen, na zijn gesprek met journalist Jan Westera:

“De inhoud van het gesprek was door mij bedoeld bij wijze van uitleg en niet als oordeel, maar als juridische achtergrondinformatie ten behoeve van de journalist, derhalve vanuit strafrechtelijke kennis, en niet om uitvergroot als speerpunt van een artikel te dienen.”en:

“De inhoud van de publicatie is van tevoren niet met mij besproken of ter goedkeuring voorgelegd; was dat wel het geval geweest, dan had ik daarmee niet ingestemd. Ik herken me dan ook niet in deze wijze van presentatie.”

Op óns initiatief heeft er een gesprek plaatsgevonden met de verslaggever en een collega van het DvhN. In dat gesprek hebben wij uitgelegd hoe de zaken zijn gegaan, dat wij met diverse stukken ons gelijk kunnen bewijzen en dat wij niet gediend zijn van de herhaalde onjuiste insinuaties en het oneigenlijk citeren van deskundigen.

Ondanks al onze inspanningen publiceerde het Dagblad van het Noorden op 22 februari opnieuw een online artikel in het Dagblad van het Noorden. Datzelfde artikel verscheen een dag later in de papieren krant. Hoewel het artikel vooral de rol van de gemeente belicht, wordt er wel weer gesuggereerd dat het zou gaan om valsheid in geschrifte en worden onze namen daarbij opnieuw expliciet genoemd.

Voor alle duidelijkheid: wij blijven openstaan voor het gesprek met het Dagblad. Ook willen we graag alle stukken en documenten aanleveren waaruit precies blijkt hoe de vork in de steel zit. Wij verwachten dat het Dagblad van het Noorden uiteindelijk zal besluiten om afstand te nemen van inhoud en de teneur van de berichtgeving zoals die tot nu toe over ons verschenen is en zal schrijven hoe het werkelijk en aantoonbaar zit.

Op deze plek willen we iedereen hartelijk bedanken voor de vele blijken van steun en vertrouwen. Die doen ons goed! We zullen jullie hier blijven informeren zodra dat nodig is. Liever zien we natuurlijk dat we er met het Dagblad op een fatsoenlijke wijze uitkomen, zodat we deze pagina weer kunnen opheffen.

Paul van Bussel en Dick Janssen, bestuurders EST BV 

Je kunt hier dit artikel in pdf downloaden.

----------------

In de periode van 26 januari tot en met 14 februari 2023 publiceerde het Dagblad van het Noorden diverse artikelen over het zonnedak op het voormalige Suikerunieterrein. Mocht u ze gemist hebben, lees hier de betreffende (online) artikelen nog eens terug, van 26 januari, 28 januari, 6 februari en 14 februari. Naar aanleiding van deze artikelen en de valse insinuaties die erin staan, voelen wij sterk de behoefte om ons eigen verhaal te vertellen en misverstanden voor eens en voor altijd uit de wereld te helpen. Aangezien het onmogelijk is om ons verhaal persoonlijk aan jullie allemaal te vertellen, hebben we ervoor gekozen om het in deze vorm te doen. 

Paul van Bussel en Dick Janssen, bestuurders EST BV 

----------------

Waarom zijn wij verontwaardigd over de genoemde publicaties in het Dagblad? 

Omdat in de betreffende artikelen ten onrechte de indruk is gewekt dat wij voor eigen gewin, buiten de gemeente om en op valse gronden een subsidie zouden hebben aangevraagd. Op een ronduit hetzerige toon wordt keer op keer beweerd dat het hierbij zou gaan om valsheid in geschrifte en dat zowel de gemeente Groningen als de RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) aangifte zouden moeten doen. In de artikelen zijn bovendien onze namen en foto’s gepubliceerd en zijn uitspraken van experts op onjuiste wijze verwerkt. Wij zijn op deze manier ten onrechte verdacht gemaakt en in diskrediet gebracht. Zoiets heeft een enorme impact, zowel op onszelf, onze naasten als onze omgeving. En daar zijn wij niet van gediend!  

Wat was de aanleiding voor dit hele verhaal? 

Om ons verhaal goed te kunnen begrijpen, nemen we je even mee naar begin 2015, toen we EST BV hebben opgericht. EST is de afkorting van Exploitatie Suikerunie Terrein. Onze missie is om het voormalige Suikerunieterrein in Groningen te ontwikkelen en exploiteren in de periode 2015-2030. We mochten dit doen na het winnen van een prijsvraag, uitgeschreven door de gemeente Groningen. Na het vertrek van de Suikerunie was de gemeente immers eigenaar geworden van het enorme terrein, waar men vanaf 2030 graag woningen wil realiseren. Tot die tijd zocht men een partij die het gebied toegankelijk en bekend wilde maken bij de Stadjers. Bovendien zocht men compensatie voor de 1,6 miljoen euro die de gemeente jaarlijks kwijt zou zijn aan rente en beheerlasten. Sinds het winnen van de opdracht is EST BV dé partij die voor en samen met de gemeente Groningen grond en ruimtes verhuurt en verpacht, die tijdelijke huisvesting ontwikkelt en realiseert en die (nuts)voorzieningen exploiteert.  

Waarom wilde EST BV zonnepanelen? 

Aangezien er op het voormalige Suikerunieterrein volop geëxperimenteerd mag worden met het opzetten van een circulaire wijk, stonden alle ontwikkelingen in het teken van duurzame innovatie en de reductie van energiegebruik. Het grootschalig opwekken van hernieuwbare energie was dan ook een wens van het eerste uur. Hierover is al in september 2018 overleg gevoerd met de gemeente. In dat overleg hebben wij kenbaar gemaakt dat we graag door Soleila zonnepanelen wilden laten plaatsen op het dak van het Zeefgebouw. Met die zonnepanelen wilden we niet alleen ons eigen gebouw van groene stroom voorzien, maar ook die van zoveel mogelijk huurders op het terrein. Dat laatste wilden we realiseren via een zogenaamd ‘smart grid’, een slim systeem dat de elektriciteitsvraag op lokaal niveau aanpast aan de zonnestroomproductie. Het was vooral dit smart grid, dat ons project interessant maakte voor Soleila. Dit bedrijf helpt organisaties bij de ontwikkeling, financiering, realisatie en het beheer van zonnedaken en/of zonneparken. Normaal gesproken verzorgt Soleila alleen zonne-installaties van minimaal 3.000 vierkante meter. Hoewel ons zonnedak dus eigenlijk veel te klein was, vond men het toch interessant vanwege de toepassing van een smart grid.

Waarom is hiervoor subsidie aangevraagd? 

Soleila heeft een plan ontwikkeld voor de aanleg van de zonnepanelen, heeft bouwkundig onderzoek verricht aan het dak van het zeefgebouw om te bepalen of de constructie geschikt was, heeft onderzocht of de elektrische installatie redelijkerwijs was aan te passen op de zonne-installatie én heeft een plan uitgewerkt voor het realiseren en toepassen van een smart grid. Aangezien de investeringen hoog waren, de looptijd beperkt en niemand de stroomprijs van de toekomst kan voorspellen, is gekeken naar subsidiemogelijkheden. Voor alle duidelijkheid: het ging niet om subsidie voor de aanschaf en installatiekosten van de zonnepanelen, maar om een garantiesubsidie voor een mogelijk negatieve exploitatie. Omdat het een grote zakelijke installatie betrof, was de salderingsregeling niet van toepassing. Overtollige elektriciteit kon dus niet terug geleverd worden aan het net. Hierdoor stond de exploitatiebegroting al meteen onder druk. Stel, dat de stroomprijs na ingebruikname ook nog eens onder de 10 eurocent zou dalen, dan zou de investering in de installatie veel meer kosten dan er tot 2030 aan energie kon worden opgewekt. De RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) had voor dit soort negatieve exploitatiescenario’s een garantiesubsidie beschikbaar: een bijdrage in een mogelijk tekort. Zonder dergelijke garanties zou de energietransitie niet snel genoeg van de grond komen. Investeringen in grote projecten zouden dan veel te riskant zijn. In ons geval ging het om een garantie van maximaal 352.000 euro over de hele looptijd.  

Waarom hebben jullie ingevuld dat jullie eigenaar van het pand waren? 

Om erachter te komen of het zonnedakproject überhaupt in aanmerking kwam voor de garantiesubsidie, heeft Soleila met instemming van ons en van de gemeente een aanvraagformulier ingevuld. Soleila deed dat als beoogde partij voor het aanleggen en exploiteren van de zonne-installatie. De aanvraag diende vergezeld te zijn van een verklaring waarin het gebruik van het betreffende dak wordt bevestigd door de eigenaar van het dak, de opstalgerechtigde, of iemand namens hem. EST heeft die verklaring ingevuld. Aangezien we de plannen voor het zonnedak in goed onderling overleg en met toestemming van de gemeente hadden gemaakt, voelden wij ons als beheerder voldoende gemachtigd om deze velden in te vullen.  

Wat vond de gemeente hiervan? 

Toen de subsidie in februari 2019 werd toegekend, werd dat door vertegenwoordigers van de gemeente met instemming begroet. Dit blijkt uit diverse schriftelijke stukken. Ook zijn er diverse gespreksverslagen van ambtenaren van de gemeente over de zonnepanelen, gemaakt na vergaderingen met ons. Zoals gezegd, hebben wij de gemeente altijd volledig geïnformeerd en betrokken bij onze plannen. 

Wat is er met de 350.000 euro gebeurd? 

Niets! De subsidie is weliswaar toegekend, maar nooit uitbetaald. Het was immers een garantiesubsidie, die uitsluitend zou worden uitbetaald na realisatie van het zonnedak en in het geval de stroomprijs onder de 10 eurocent zou dalen. Bovendien is de subsidieverstrekking later ongedaan gemaakt, nadat de gemeente op 4 november 2019 de RVO voor de keuze stelde: draag de subsidie aan ons over of trek deze in, op grond van het feit dat de subsidie op onjuiste wijze was toegekend.  

Waarom wilde de gemeente de subsidie overnemen? 

Dit had er alles mee te maken dat de opdracht van EST BV eindigt in 2030. Dat betekent dat de exploitatieperiode van de zonnepanelen te kort zou zijn om de kosten van het zonnedak te dekken en een break-even situatie te realiseren. De zonnepanelen zouden voor minimaal 15 jaar geëxploiteerd moeten worden. Bovendien zou de gemeente de zonnepanelen na 2030 moeten overnemen van Soleila. Aangezien de gemeente dat te omslachtig vond, heeft ze besloten van meet af aan zelf de exploitatie ter hand te nemen. Om dat te kunnen doen, heeft ze eerst geprobeerd om de subsidie van Soleila op eigen naam te krijgen (‘over te nemen’) en als dat niet zou lukken, besloten om zelf maar subsidie aan te vragen. Toen de gemeente en Soleila daar samen niet snel genoeg uitkwamen, heeft de gemeente de RVO verzocht om de subsidie in te trekken. Het argument dat de gemeente hiervoor gebruikte was, dat ze geen toestemming had verleend voor het gebruik van het dak van het Zeefgebouw: dit was een gelegenheidsargument om de toekenning van de garantiesubsidie ongedaan te kunnen maken. Dat is trouwens allemaal in goed overleg met ons gebeurd. Er was dus geen sprake van een ‘fikse ruzie’ tussen de gemeente en EST, zoals het Dagblad van het Noorden heeft gesuggereerd. Wel was er onenigheid tussen de gemeente en Soleila over het bedrag dat de gemeente zou moeten betalen als vergoeding voor de door Soleila gemaakt kosten. Dit is uiteindelijk afgehandeld met een bedrag van 4.000 euro. Hoewel dit bedrag waarschijnlijk niet de werkelijk gemaakte kosten van Soleila dekt, is het in ieder geval realistischer dan de standaardvergoeding van 500 tot 1.000 euro die de gemeente meestal betaalt voor het overnemen van een gemiddelde subsidieaanvraag.     

Tot slot 

Wij hebben altijd naar eer en geweten gehandeld en hebben daarbij altijd het belang van het Suikerunieterrein en haar huurders voor ogen gehad. Onze plannen waren - en zijn nog steeds - gericht op het verduurzamen en ontwikkelen van dit bijzondere gebied. Wij hebben geen RVO subsidie ontvangen en hebben daar dus ook geen enkel persoonlijk voordeel of eigen gewin mee bereikt (dat kan ook helemaal niet met een garantiesubsidie!). Wij hebben de gemeente van meet af aan geïnformeerd en betrokken bij alles wat we hier doen, dus ook bij het plan voor de zonnepanelen. De gemeente was daar volledig van op de hoogte. Het feit dat noch de gemeente, noch de RVO aanleiding hebben gezien voor verdere acties, beschouwen wij als bewijs van onze integriteit.  

Hebben wij dan helemaal niets verkeerd gedaan? Dat hoor je ons niet zeggen. Wij zijn pioniers; professionals die dagelijks keihard werken aan het creëren van een uniek en nieuw stukje Stad. En waar gehakt wordt, vallen spaanders. Met de kennis van nu, hadden we zaken anders aangepakt. En dat had een hoop gedoe en misverstanden gescheeld. 

----------------